اسلام آباد-04 نومبر (اي پي پي)رٿابندي، سڌارن ۽ خاص قدمن واري وفاقي وزير پروفيسر احسن اقبال چيو ??هي ته موسمياتي تبديلي سڀ کان وڏو چئلينج آهي، پاڻي انساني زندگي، سماجي ۽ اقتصادي ترقيءَ لاءِ بنيادي حيثيت رکي ٿو، موسمياتي تبديلي ۽ وڌندڙ شهري آباديءَ پاڻي جي مسئلن جي وسيلن تي دٻاءُ وڌو ??هي ۽ پا??ست??ن ۾ پاڻي جي دستيابي ڳڻتي جوڳي حد تائين گهٽ ٿي وئي آهي. اهڙن خيالن جو اظهار هن ڪالهه موسمياتي تبديلي ۽ پاڻيءَ جي اهميت جي حوالي سان تقريب کي خطاب ڪندي ڪيو. هن چيو ته جي آبپاشي نظام کي دنيا جي وڏي نظامن ۾ شمار ڪيو وڃي ٿو ۽ ٻن وڏن اسٽوريج ڊيمز جي تعمير جاري ??هي ته جيئن پاڻي جي ذخيرن کي بهتر ڪري سگهجي. هن چيو ته زراعت ملڪ جي 40 سيڪڙو آباديءَ کي روزگار فراهم ڪري ٿي ۽ پاڻي ۽ غذائي تحفظ لاءِ جديد ٽيڪنالاجي اختيار ڪرڻ ضروري آهي. هن ان ڳالهه تي روشني وڌي ته دنيا ۾ 2.2 بلين ماڻهن کي صاف پاڻي ناهي ملي رهيو ۽ پا??ست??ن ۾ پاڻيءَ جي سطح 100 ڪيوبڪ ميٽر تائين پهچي وئي ??هي جڏهن ته قبول جوڳي حد 2 هزار ڪيوبڪ ميٽر آهي. عالمي ڪاربن جي نيڪال ۾ پا??ست??ن جو حصو تمام گهٽ ??هي پر ملڪ موسمياتي تبديلي جي اثرن کي مُنهن ڏئي رهيو آهي. وفاقي وزير چيو ته اسان کي هڪ نئين ٽيڪنو اڪانامي انقلاب طرف وڌڻو پوندو ۽ سياسي استحڪام ۽ پاليسين جي تسلسل کي يقيني بڻائڻو پوندو ته جيئن پاڻي ۽ غذائي تحفظ ??ي مسئلن کي حل ڪري سگهجي. هن چيو ته پا??ست??ن ۾ پاڻي جي ذخيرن لاءِ ٻه ميگا اسٽوريج ڊيمز جي تعمير شروع ٿي وئي آهي، پا??ست??ن جي آبادي ۾ واڌ ۽ موسمياتي اثرن جا ??ير معمولي چئلينجز سامهون آهن. 30 عالمي ۽ 50 آن لائن آبي ماهر شرڪت ڪري رهيا آهن، ڪانفرنس سان دنيا کي اجتماعي مستقبل جي جوڙجڪ لاءِ گڏيل تعاون کي هٿي ملندي. پا??ست??ن ماحولياتي لحاظ کان دنيا جو ستون ??ير محفوظ ملڪ آهي، عالمي ڪاربن جي نيڪال ۾ پا??ست??ن جو حصو گهٽ ??هي پر پا??ست??ني عوام قيمت ادا ڪري رهيو آهي، 2022ع ۾ موسمياتي آفتن سبب متاثر ٿيڻ جي قيمت غريبن ادا ڪئي. وزيراعظم جو چوڻ ??هي ته هاڻي عمل ڪرڻ جو وقت اچي ويو آهي، اسان جي ٻارن جو مستقبل اڄ جي قدمن تي ڀاڙي ٿو. 90 سيڪڙو پاڻي زراعت ۾ استعمال ٿئي ٿو، ناڪاره زراعت هڪ مسئلو آهي. قومي آبي پاليسي 2018ع ۾ شروع ڪئي وئي جنهن جٽادار حل فراهم ڪيا، پي ايس ڊي پي جو 2.2 سيڪڙو آبي وسيلن لاءِ وقف آهي. هن چيو ته قومي اقتصادي تبديليءَ جي منصوبن ۾ پاڻي ۽ سلامتي تي ڌيان ڏنو ويو آهي. پا??ست??ن پاڻ ڀرو ٿيڻ وارن قدمن طرف وڌي رهيو آهي، 2017ع ۾ منظور ٿيل قومي ٻوڏ منصوبي تي 4 ارب ڊالر لاڳت آئي، سوڪهڙي ۽ پاڻيءَ جي کوٽ جو اثر خوراڪ جي قيمتن تي پوي ٿو، عالمي بُک انڊيڪس ۾ پا??ست??ن 127 ملڪن مان 109هين نمبر تي آهي. نيشنل زيرو هنگر پروگرام سان ايندڙ ٻن سالن ۾ بُک ۾ 30 سيڪڙو گهٽتائي جو هدف آهي. اسان هڪ نئين ٽيڪنو اڪانامي انقلاب طرف وڌي رهيا آهيون، پاڻي ۽ غذائي تحفظ لاءِ سياسي استحڪام ۽ پاليسي جو تسلسل ضروري آهي. 2018ع کانپوءِ ملڪي مفاد لاءِ استحڪام جي بحاليءَ جو عزم ڪيو، اسان کي پاڻي ۽ خوراڪ جي بحران کان محفوظ پا??ست??ن جو بنياد رکڻ گهرجي، مستقبل اسان جي جرائتمداڻن فيصلن تي ڀاڙي ٿو.
